قَالَ الصادق علیه السلام : امْتَحِنُوا شِیعَتَنَا عِنْدَ ثَلَاثٍ‏ عِنْدَ مَوَاقِیتِ الصَّلَاةِ کَیْفَ مُحَافَظَتُهُمْ عَلَیْهَا وَ عِنْدَ أَسْرَارِهِمْ کَیْفَ حِفْظُهُمْ لَهَا عِنْدَ عَدُوِّنَا وَ إِلَی أَمْوَالِهِمْ کَیْفَ مُوَاسَاتُهُمْ لِإِخْوَانِهِمْ فِیهَا.
امام صادق علیه السلام فرمود: شیعیان ما را در سه چیز آزمایش کنید: در اوقات نماز که تا چه اندازه مراقبت آنها را دارند و در اسرار مذهبی که چگونه آنها را از دشمنان ما حفظ می‏کنند و در ثروتشان که با برادران دینی خود تا چه مقدار کمک و همراهی می‏کنند.

(خصال، ج 1، ص 103؛ وسائل الشیعه، ج 4، ص 112؛ بحارالانوار، ج 80 ص 22)

قَالَ النبی صلی الله علیه و آله : لَا یَنَالُ‏ شَفَاعَتِی‏ مَنْ‏ أَخَّرَ الصَّلَاةَ بَعْدَ وَقْتِهَا.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: کسی که نماز را از وقتش تأخیر بیندازد، فردای قیامت به شفاعت من نخواهد رسید.

(المحاسن، ج‏ 1، ص 80؛ بحارالانوار، ج 80، ص 20)    

قَالَ امیرالمؤمنین علی علیه السلام : صَلِ‏ الصَّلَاةَ لِوَقْتِهَا الْمُؤَقَّتِ لَهَا وَ لَا تُعَجِّلْ وَقْتَهَا لِفَرَاغٍ وَ لَا تُؤَخِّرْهَا عَنْ وَقْتِهَا لِاشْتِغَالٍ وَ اعْلَمْ أَنَّ کُلَّ شَیْ‏ءٍ مِنْ عَمَلِکَ تَبَعٌ لِصَلَاتِکَ‏.
امام علی علیه السلام فرمود: نماز را در وقت مقرر آن به جای آور، و به خاطر فراغت نماز را جلو نینداز و به علت اشتغال آن را به تأخیر میفکن، و بدان که همه اعمال تو بسته به نماز توست.

(نهج‌البلاغه (صبحی الصالح)، ص 384؛ شرح نهج البلاغة ابن ابی‏الحدید، ج‏ 15، ص 164)    

قَالَ الباقر علیه السلام : هَذِهِ الْفَرِیضَةُ مَنْ صَلَّاهَا لِوَقْتِهَا عَارِفاً بِحَقِّهَا لَا یُؤْثِرُ عَلَیْهَا غَیْرَهَا کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بَرَاءَةً لَا یُعَذِّبُهُ وَ مَنْ صَلَّاهَا لِغَیْرِ وَقْتِهَا مُؤْثِراً عَلَیْهَا غَیْرَهَا فَإِنَّ ذَلِکَ إِلَیْهِ إِنْ شَاءَ غَفَرَ لَهُ وَ إِنْ شَاءَ عَذَّبَهُ.
امام باقر علیه السلام فرمود: این نماز واجب راهر کس آن را در وقتش بخواند و حقش را بداند و کاری را بر آن مقدم ندارد خداوند بی گناهیش را می‌نویسد و عذابش نمی کند و هر کس در غیر وقتش بخواند و کارهای دیگر را بر آن مقدم کند سرانجامش با خداست اگر خواست می‌آمرزد و اگر خواست عذاب می‌کند.

(وسائل الشیعة، ج‏4، ص 114)    

قَالَ الرضا علیه السلام : حَافِظُوا عَلَی‏ مَوَاقِیتِ‏ الصَّلَاةِ فَإِنَّ الْعَبْدَ لَا یَأْمَنُ الْحَوَادِث‏.
امام رضا علیه السلام فرمود: مراقب وقت‏های نماز باشید (که تا وقتش فرا رسید انجام دهید) چرا که انسان از حوادثی که مانع انجام نماز در وقت گردد، ایمن نیست.

(الفقه المنسوب إلی رضا علیه السلام ، ص 100؛ بحارالانوار، ج 80، ص 20)    

قَالَ الصادق علیه السلام : أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ الصَّلَاةُ لِوَقْتِهَا وَ بِرُّ الْوَالِدَیْنِ وَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ.
به امام صادق علیه السلام عرض کردم کدام اعمال از همه بهتر است امام صادق علیه السلام فرمود: بهترین اعمال نزد خداوند، نماز اول وقت است، پس از آن نیکی بر پدر و مادر، و سپس جهاد در راه خدا است.

(بحارالانوار، ج 71،

قَالَ الصادق علیه السلام : فَإِذَا صَلَّی‏ الْعَبْدُ صَلَاةَ الصُّبْحِ مَعَ طُلُوعِ الْفَجْرِ أُثْبِتَتْ لَهُ مَرَّتَیْنِ اَثبَتَها مَلَائِکَةُ اللَّیْلِ وَ مَلَائِکَةُ النَّهَارِ.
امام صادق علیه السلام فرمود: پس هرگاه بنده خدا نماز صبح را با طلوع فجر به جای آورد دو مرتبه برای او ثواب نوشته می‌شود، هم فرشته صبح و هم فرشته شب می‌نویسند.

(بحارالانوار، ج 80، ص 99؛ الکافی (ط ـ دارالحدیث)، ج 6، ص 283)  ص 45؛ وسائل الشیعه، ج 15، ص 19

قَالَ الباقر علیه السلام : أَیُّمَا مُؤْمِنٍ‏ حَافَظَ عَلَی الصَّلَوَاتِ الْمَفْرُوضَةِ فَصَلَّاهَا لِوَقْتِهَا فَلَیْسَ هَذَا مِنَ الْغَافِلِینَ.
امام باقر علیه السلام فرمود: هر مؤمنی محافظت بر نمازش نماید، و او را در وقتش به جا آورد، از انسان‏های غافل شمرده نمی‏شود.

(الکافی (ط ـ الاسلامیه)، ج ‏3، 270؛ وسائل الشیعه، ج 3، ص 79)    

پیامبر (ص) فرمودند:

إنَّما جُعِلَ هذَا الأَضحى لِتَتَّسِعَ مَساکینُکُم مِنَ اللَّحمِ، فَأَطعِموهُم. وسائل الشیعه ،ج14،ص206
 قربانىِ براى این قرار داده شده که بینوایان، از گوشت به نوا برسند پس به آنان بخورانید.

پیامبر (ص):

الصلاة... حُجَّةً بَینَهُ وبَینَ الرَّبِّ جَلَّ جَلالُهُ، ونَجاةً لِبَدَنِهِ مِنَ النّار؛

نماز حجّتى میان او و پروردگار بزرگ و باشُکوهش، و رهایى پیکرش از آتش است.

قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : مَنْ أتَمَّ رُکُوعَهُ لَمْ تُدْخِلْهُ وَحْشَهُ الْقَبْرِ.

«الکافی، ج 3، ص 321، ح 7»

امام جواد - علیه السلام - فرمود: هرکس رکوع نمازش را به طور کامل و صحیح انجام دهد، وحشت قبر بر او وارد نخواهد شد.

قَالَ النبی صلی الله علیه و آله : مَثَلُ‏ الصَّلَاةِ مَثَلُ عَمُودِ الْفُسْطَاطِ إِذَا ثَبَتَ الْعَمُودُ نَفَعَتِ الْأَطْنَابُ وَ الْأَوْتَادُ وَ الْغِشَاءُ وَ إِذَا انْکَسَرَ الْعَمُودُ لَمْ یَنْفَعْ طُنُبٌ وَ لَا وَتِدٌ وَ لَا غِشَاءٌ.
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: مثل نماز مانند مثل ستون خیمه است، هرگاه ستون ثابت باشد طناب‏ها و میخ‏ها و پرده‌ها ثابت و سودمند خواهند بود و هرگاه ستون بشکند و در هم فرو ریزد، نه میخ نافع است و نه ریسمان سودی دارد و نه پرده اثری خواهد داشت. (من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 211؛ وسائل الشیعه، ج 4، ص 33؛ بحارالانوار، ج 79، ص 218)    

نماز، کلید در بهشت

در حدیثى رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم مى‏فرماید:

«الصلاة مِفْتَاحاً لِلْجَنَّةِ وَ مُهُوراً لِحُورِ الْعِینِ وَ ثَمَناً لِلْجَنَّة؛(1)

نماز موجب فتح و گشایش درهاى بهشت مى‏باشد و مهریه‏ى حور العین و ثمن و بهاى بهشت است.»

امیرمؤمنان على علیه‏السلام فرمودند:

«مردى را دیدم که نمازش را نیکو بجا مى‏آورد و به درگاه خداى متعال تضرع و ناله بسیار مى‏کرد؛ پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم با دست مبارکش اشاره کرد و فرمود: «این مرد اهل بهشت است.» (2)

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:

«مِفْتَاحُ الْجَنَّةِ الصَّلَاة؛ (3)

کلید بهشت، نماز است.»

1- الخصال، ج‏2، ص 522.

2- تفسیر ابوالفتوح رازى، ج 1، ص 162.

3- عوالی اللئالی، ج‏1، ص 322.

در کتاب شعب الایمان به سند از عبدا... بن سلام روایت کرده اند که گفت : رسول خدا(ص) وقتی خاندانش دچار شدت تنگی می شدند، دستورشان می داد به نماز و این آیه را تلاوت می کرد:(( وَاْمُرْ اَهْلَکَ بَالصَّلواهْ ...)).

قَالَ النبی صلی الله علیه و آله : مَنِ‏ اغْتَابَ‏ مُسْلِماً أَوْ مُسْلِمَةً لَمْ یَقْبَلِ اللَّهُ تَعَالَی صَلَاتَهُ وَ لَا صِیَامَهُ أَرْبَعِینَ یَوْماً إِلَّا أَنْ یَغْفِرَ لَهُ صَاحِبُه‏.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: هر کس غیبت مرد یا زن مسلمانی را کند، تا چهل شبانه روز نماز و روزه‏اش ثوابی ندارد، مگر اینکه غیبت شونده او را ببخشد. (بحارالانوار، ج 72، ص 258)    

قَالَ الصَّادِقُ علیه السلام : عَلَیْکُمْ بِصَلَاةِ اللَّیْلِ فَإِنَّهَا سُنَّةُ نَبِیِّکُمْ وَ أَدَبُ الصَّالِحِینَ قَبْلَکُمْ وَ مَطْرَدَةُ الدَّاءِ عَنْ أَجْسَادِکُمْ‏.
امام صادق علیه السلام فرمود: شما را به نماز شب سفارش می‌کنم که آن سنت پیامبر شما و طریقه و شیوه صالحان و نیکوکاران پیش از شما و برطرف کننده درد و ناخوشی از تن های شماست.

 (من لا یحضره الفقیه، ج‏1، ص472)    

قَالَ الصَّادِقَ علیه السلام : ‏ثَلَاثَةٌ هُنَّ فَخْرُ الْمُؤْمِنِ وَ زِینَةٌ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ الصَّلَاةُ فِی آخِرِ اللَّیْلِ وَ یَأْسُهُ مِمَّا فِی أَیْدِی النَّاسِ وَ وَلَایَةُ الْإِمَامِ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ ص.
امام صادق علیه السلام فرمود: سه چیز افتخار مومن و زینت او در دنیا و آخرت است، و آنها خواندن نماز شب، طمع نداشتن به اموال مردم و قبول ولایت امامی از آل محمد علیه السلام است.

(بحار الأنوار، ج‏84 ص 140)    

قَالَ الصادق علیه السلام : صَلَاةُ الْمُؤْمِنِ بِاللَّیْلِ تَذْهَبُ بِمَا عَمِلَ مِنْ ذَنْبٍ بِالنَّهَارِ.
امام صادق علیه السلام فرمود: نماز شب مؤمن گناهان روزش را محو می‏کند.

 (الکافی (ط ـ الاسلامیه)، ج ‏3، ص 266؛ من لایحضره الفقیه، ج 1، ص473)    

اهل بیت(علیهم السلام)به نماز اول وقت اهتمام ویژه ای داشتند و برآن بسیار تأکید کرده اند. اگر انسان در زمان اذان، کار و مشغله خود راکنار بگذارد و به دعوت خدا لبیک بگوید، خداوند نیز رحمت خود را نصیب اومی کند. نماز اول وقت عامل مهمی درکسب حضورقلب است. در قول و فعل معصومین(ع)به این امر اهتمام والایی شده است. در راس معصومین(ع) پیامبر اعظم (ص)به این امر توجه ویژه ای داشته است. ایشان در این باره می فرمایند: هیچ گاه وقت نماز نمی رسد مگر اینکه فرشته ای در میان مردم ندا می دهد که : ای مردم بپاخیزید و با نماز خود آتشهایی را که برافروخته اید خاموش کنید. (مجلسی،1403ق، 82 / 209 )