منبع : اصول کافى ، ترجمه کمرهاى، جلد 6، صفحه : 69
الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَتَطْمَئِنُّ قَلُوبُهُم بذکرِ اللَّهِ أَلَا بذکرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ
(هدایت شدگان) کسانی هستند که ایمان آورده و دلهایشان به یاد خدا آرام میگیرد. بدانید که تنها با یاد خدا دلها آرام میگیرد.
* یاد خدا تنها به ذکر زبانی نیست، اگر چه یکی از مصادیق روشن یاد خداست، زیرا آنچه مهم است یاد خدا بودن در تمام حالات، خصوصاً در وقت گناه است.
دعا براى والدین، گذشته از آن که وظیفه فرزند است عبادتى برتر و اطاعتى بزرگ در نزد پروردگار است.
از سفارشهاى خداوند به انسان شکرگزارى در برابر پدر و مادر است که در ردیف سپاسگزارى در برابر نعمتهاى پروردگار قرار گرفته است. حق تعالى مىفرماید:
وَ وَصَّیْنَا الْإِنسنَ بِوَ لِدَیْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَى وَهْنٍ وَ فِصلُهُ فِى عَامَیْنِ أَنِ اشْکُرْ لِى وَ لِوَ لِدَیْکَ إِلَىَّ الْمَصِیرُ» «1»
و انسان را درباره پدر و مادرش سفارش کردیم، مادرش به او حامله شد [در حالى که] سستى به روى سستى [به او دست مىداد] و باز گرفتنش [از شیر] در دو سال است [و سفارش کردیم] که براى من و پدر و مادرت سپاس گزارى کن؛ بازگشت [همه] فقط به سوى من است.
عارفان و شایستگان، جایگاه دعای کمیل را در میان همه دعاها چون جایگاه انسان در میان همه موجودات می دانند، چنان که انسان را اشرف خلایق به حساب می آورند، دعای کمیل را اشرف همه دعاها می شمارند و از آن تعبیر به انسان الادعیه می نمایند.
نظر مرحوم مجلسی این است که دعای کمیل بهترین دعاست .
مرحوم مجلسی در کتاب «زادالمعاد» به نقل از کتاب «اقبال » سید بن طاوس می نویسد کمیل گفته: روزی در شهر بصره خدمت مولایم علی علیه السلام نشسته بودم، سخن از شب پانزدهم شعبان به میان آمد، حضرت فرمود: هر آن که شب را به عبادت احیا بدارد، و دعای حضرت خضر را بخواند یقینا دعایش مستجاب می شود، وقتی حضرت به منزل بازگشت، خدمتش مشرف شدم، چون مرا دید فرمود: برای چه کاری آمده ای؟
گفتم به طلب دعای خضر به حضورت آمده ام .
فرمود: بنشین، سپس به من خطاب کرد: ای کمیل هنگامی که این دعا را حفظ کنی در هر شب جمعه یا ماهی یک بار، یا سالی یک بار، یا به عمر یک بار بخوان، خواندن این دعا تو را از شر دشمنان کفایت می کند، و یاری می شوی، و روزیت می دهند و گناهانت آمرزیده می شود.
ای کمیل طول مصاحبت و خدمتت سبب شد که تو را به چنین نعمت و کرامتی سرافراز کنم، سپس فرمود بنویس و دعا را به من تلقین فرمود.
بزرگترین دغدغه و آرزوی شیعیان، در کنار امام زمان خود بودن و ارتباط داشتن با حجّت الهیاست اما هم اکنون که به امر الهی امام غایب هستند و ارتباط ظاهری و ملاقاتبا ایشان مقدور همگان نیست، باید به توصیه ائمه معصومین علیهم السلام - کهارتباط معنوی و دیدن ایشان از راه چشم دل است - عمل نمود که تنها به وسیلهدعا در حق امام اینارتباط برقرار خواهد شد. حضرت ولیّ عصر(عج) فرمودند: «برای تعجیل ظهور زیاد دعا کنید که آن فرج و رهایی شما است».(1) پس ابتدا باید با آداب و نحوه دعا کردن آشنا شویم، و با کمک دعاهایی که خودشان سفارش نمودند سعی در برقراری این ارتباط معنوی داشته باشیم. در این نوشتار به نکاتی در مورد آداب دعا و چگونه دعا کردن، جهت ارتباط قلبی با امام زمان(عج) اشاره می شود.(٢)
شایسته و موکَّد است که دعاکننده خودش را از آنچه مانع از قبولی عبادت است پاک نماید، و نَفْس خویش را از خوی ناپسند و رفتار زشت و کارهای ناروا تهذیب کند، زیرا که دعا از بهترین عبادت های شرعی است، به ویژه دعا برای تعجیل فَرَج مولایمان حضرت حجّت(عج) و خواستن ظهور و عافیت برای آن جناب. در نتیجه، استغفار و توبه قبل از دعا سفارش شده است.
چند روز پیش یکی از دوستان قدیمی ام را دیدم در حالی که خیلی پریشان و آشفته بود ... انگار سال های سال بود که غبار غم و اندوه وجودش را گرفته بود و او نتوانسته بود این غبار را از خود بزداید.
سر حرف را با او باز کردم و علت این حال پریشانش را که پرسیدم فهمیدم خیلی گرفتار است و به قولی از در و دیوار برایش گرفتاری و مصیبت باریده است و البته وقتی کمی بیشتر به کنه ماجرا پی بردم، دیدم ریشه ی بسیاری از این گرفتاری ها چیزی جزرفتار و عملکرهای خودش چیزی نبوده است؛ همان که خدای مهربان هم در قرآن میفرماید: وَإِن تُصِبْهُمْ سَیِّئَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَیْدِیهِمْ (36 روم)
به او گفتم تا به حال دعا کرده ای؟!!
کفعمى در کتاب«بلد الامین»دعایى به روایت از موسى بن جعفر(ع) نقل کرده و گفته است:این دعا عظیم الشأن و سریع الاجابة است،و آن دعا این است:
اللَّهُمَّ إِنِّی أَطَعْتُکَ فِی أَحَبِّ الْأَشْیَاءِ إِلَیْکَ وَ هُوَ التَّوْحِیدُ وَ لَمْ أَعْصِکَ فِی أَبْغَضِالْأَشْیَاءِ إِلَیْکَ وَ هُوَ الْکُفْرُ فَاغْفِرْ لِی مَا بَیْنَهُمَا یَا مَنْ إِلَیْهِ مَفَرِّی آمِنِّی مِمَّا فَزِعْتُ مِنْهُ إِلَیْکَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الْکَثِیرَ مِنْ مَعَاصِیکَ وَ اقْبَلْ مِنِّی الْیَسِیرَ مِنْ طَاعَتِکَ یَا عُدَّتِی دُونَ الْعُدَدِ وَ یَا رَجَائِی وَ الْمُعْتَمَدَ وَ یَا کَهْفِی وَ السَّنَدَ وَ یَا وَاحِدُ یَا أَحَدُ یَا قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ اللَّهُ الصَّمَدُ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُوْلَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوا أَحَدٌ،
خدایا!تو را در محبوبترین چیزها نزدت که یگانه پرستى است اطاعت نمودم،و تو را در مبغوضترین چیزها که کفر است نافرمانى نکردم،پس آنچه از گناهان بین این دو است بر من بیامرز،اى آنکه گریزگاهم تنها به جانب اوست، از آنچه از آن به سویت پناه آوردم مرا ایمنى بخش،خدایا!بیامرز از نافرمانیهاى بسیارم را در پیشگاهت،و طاعت اندکم را در آستانت بپذیر، اى تنها توشهام از میان توشه ها،و اى امید و آرامش،و پناه و تکیه گاهم،و اى یگانه و یکتا، اى که گفتى«بگو او خداى یکتاست،خداى بىنیاز است،نه زاده و نه زاییده شده،و برایش همتایى نبوده است»
«نماز»، سخن گفتن با اوست و «قنوت»، درد دل کردن؛ نماز، گفت وگو است و قنوت، التماس و درخواست و پافشاری. نماز، گفتن است و قنوت زمزمه کردن و نالیدن. قنوت، فرصتی است برای رازگویی و بازگویی. قنوت، هنگامه دعاست و دعا، یعنی خواندن و خواستن؛ خواندنِ بی نیازترین، دل سوزترین و صمیمی ترین. چه خوبست در هر دعا، همراه با نشان دادنِ دستِ خالی خود، کسانی را واسطه کنیم که خدا دوستشان دارد و نزد او ارزش و اعتباری ویژه دارند و با درود بر آنها به خود نیز آبرویی ببخشیم و با اعتراف به لغزش های پیشین، آرزوی بازگشت کنیم تا ابر فیضْ گسترِ دوست، بر ما ببارد و چه بهتر که دیگران را هم به زیر این بارش رحمت، رهنمون سازیم.
خدایا! من هر وقت گفتم که خود را مهیا و آماده برای طاعتت ساختم و ایستادم برای نماز در برابرت و با تو راز و نیاز گفتم بر من خواب قلیلی در وقت نماز افکندی و از دلم حال مناجات با خودت در وقتی که برای مناجات مهیا بودم ربودی. خدایا! چرا هر وقت بگویم درونم خوب شد و نزدیک است تا همنشین توبه کاران باشم یک گرفتاری برایم پیش می آید و قدمم می لغزد و میان من و خدمت تو حائل و مانع می شود.1 الهی! حال عبادت و مناجات و راز و نیاز با خودت را به ما عنایت بفرما. الهی! شیرینی ذکر و یاد دائمی خودت را با پاک کردن گناهان، در دل ما قرار بده. الهی! ما و فرزندان ما را از نمازگزاران واقعی قرار بده.
وَافْتَح اللّهُمَّ لَنا مَصاریعَ الصّباحِ بِمفاتیحِ الرّحمةِ وَ الفَلاح وَ اَلْبِسنی اللّهُمَّ مِنْ أفضلِ خِلَعِ الهِدایةِ وَ الصَّلاحِ.1 ای خدا، بر ما درگاه صبح را با کلید رحمت و رستگاری بگشا و بهترین خلعت هدایت و صلاح را بر من بپوشان.