حکمت نماز
قَالَ الباقر علیه السلام : بُنِیَ الْإِسْلَامُ عَلَی خَمْسٍ عَلَی الصَّلَاةِ وَ الزَّکَاةِ وَ الصَّوْمِ وَ الْحَجِّ وَ الْوَلَایَةِ وَ لَمْ یُنَادَ بِشَیْءٍ کَمَا نُودِیَ بِالْوَلَایَة.
امام باقر علیه السلام فرمود: اسلام بر روی پنج پایه بنا شده است: نماز، زکات، روزه، حج، ولایت و به چیزی مثل ولایت دعوت نشده است. (کافی (ط ـ الاسلامیه)، ج 2، ص 18)
-شما را به نماز و مراقبت از آن سفارش می کنم، زیرا نماز برترین عمل و ستون و اساس دین شما است . (1)
-وقتی که بنده ای سجده می کند ، ابلیس فریاد می زند: وای برمن! او اطاعت کرد، ولی من معصیت کردم، او سجده کرد و من از این عمل سرباز زدم.(2)
-گناهی که پس از آن مهلت یافتم تا دو رکعت نماز گزارم و از خدا اصلاح آن گناه را بخواهم، مرا اندوهگین نکرد.(3)
-نماز ستون دین است و اولین عمل انسان است که خدا بدان نظر می کند، اگر صحیح بود ، به سایر اعمال نیز نظر می فرماید و اگر صحیح نباشد در هیچ عمل دیگر نمی نگرد و کسی که تارک نماز باشد بهره ای از اسلام ندارد .(4)
-بارخدایا! من نخستین کسی هستم که به حق رسیدم ، آن را شنیدم و پذیرفتم . هیچ کس مگر رسول خدا (ص) درنماز بر من پیشی نگرفت. ( 5)
در تفاسیر و روایات مختلف، مراد از صبر را در این آیه، روزه دانسته اند.(4)
1- نقش اساسی نماز و اهتمام به نماز
حضرت علی(ع) ضمن تأکید بر امر نماز، از عوامل سقوط دوزخیان نخواندن نماز برمیشمرد و میفرماید:
«تعاهدوا امر الصلاة و حافظوا علیها و استکثروا منها و تقربوا بها فانها «کانت علی المؤمنین کتاباً موقوتاً» الا تسمعون الی جواب اهل النار حین سئلوا: «ما سئلکم فی سقر؟ قالوا: لم نک من المصلین.» و انها لتحت الذنوب حت الورق و تطلقها. اطلاق الربق و شبهها رسول الله - صلی الله علیه و آله و سلم - بالحمة تکون علی باب الرجل فهو یغتسل منها فی الیوم واللیلة خمس مرات فما عسی ان یبقی علیه من الدرن» 1
«مردم! نماز را برعهده گیرید و آن را حفظ کنید، زیاد نماز بخوانید و با نماز خود را به خدا نزدیک کنید. نماز فریضة واجبی است که در وقتهای خاص بر مؤمنان واجب گردیده است. آیا به پاسخ دوزخیان گوش فرا نمیدهید آن هنگام که از آنها پرسیدند: چه چیز شما را به دوزخ کشانده است؟ گفتند: ما از نمازگزاران نبودیم. همانا نماز! گناهان را چونان برگهای پاییزی فرو میریزد و غل و زنجیر گناهان را از گردنها میگشاید. پیامبر اسلام(ص) نماز را به چشمه آب گرمی که بر درِ سرای مردی جریان داشته باشد تشبیه کرد. اگر روزی پنج بار خود را در آن شستشو دهد، هرگز چرک و آلودگی در بدن او نماند.»
به حضرت علی(ع) عرض شد: نظر شما درباره کسی که نماز نمیخواند چیست؟ آن حضرت فرمودند: کافر است.
امام علی (ع ) : واقام الصلاة فاتها الملة
بر پا داشتن نماز، نشانه اصلی دین است .
( نهج البلاغه ، خطبه 110 )
پیامبر (ص ) : اول ما یسالون عنه الصلوات الخمس
اولین چیزی که از انسانها سؤال می شود، نمازهای پنج گانه است .
( کنز العال ، ج 7، حدیث 18859 )
امام علی (ع ) :لایخرج فی سفر یخاف فیه علی دینه و صلاته
درسفری که می ترسید بر دینتان و نمازتان خارج نشوید.
( بحار الانوار، ج ,10 ص .108 میزان الحکمه ، ج 4، ص 475 )
پیامبر اکرم (ص ) :
اذا سمعت الاذان فأت و لو حبوا
هنگامی که اذان نماز را شنیدی ، هر چه سریعتر به مسجد بیا، گر چه سینه خیز باشد.
( کنز العمال ، ج 7، ص 548 )
پیامبر (ص ) : الصلاة نور
نماز، روشنی است .
( میزان الحکمه ، ج ,10 ص 234 )
حضرت عیسی (ع ) : یا بنی اسرائیل لا تکثرواالاکل فانه من اکثر الاکل اکثر النوم و من اکثر النوم اقل الصلاة و من اقل الصلاة کتب من الغافلین
ای بنی اسرائیل در خوردن زیاده روی نکنید، همانا محصول زیادخوردن بسیار خوابیدن است و هر کس بسیار بخوابد، نماز و عبادتش کم خواهد بود وآنگاه در زمره غافلان به شمار خواهد آمد.
( تنبیه الخواطر و نزهة النواظر، ص 38 )
پیامبر (ص ) : ادع الله ان یدخلنی الجنة ، فقال :اعنی بکثرة السجود
مردی به حضور پیامبر اسلام (ص ) آمد و عرض کرد: دعا کن خدامرا به
بهشت داخل کند، فرمود: مرا با زیادی سجده کردن همراهی کن .
( وسائل الشیعه ، ج ,30 ص 30 )